Continuïteitsparagraaf
Kengetallen
Eemsdeltacollege bevindt zich in een zogenaamde krimpregio. Als gevolg van dit feit zullen de leerlingenaantallen naar verwachting de komende jaren gaan dalen. Dit heeft de nodige consequenties voor de financiën en dus ook voor de personele bezetting. Met betrekking tot dit laatste aspect zullen we de personele bezetting aan moeten passen aan de verminderde vraag naar onderwijs in onze regio. In het verslagjaar en de jaren er voor is de personele bezetting binnen het onderwijzend personeel al aangepast aan de verminderde vraag. Deze trend zal zich de komende jaren voortzetten. Voortdurend wordt de personele bezetting kritisch bekeken en zal in eerste instantie geprobeerd worden via natuurlijk verloop de afbouw van de personele bezetting te realiseren. Toch ontkomen we er niet aan om mensen actief mobiel te verklaren. Momenteel zijn er dan ook 2 persoon actief mobiel waarvan er in mei jl. 1 is ingetrokken. Door omscholing is een groot deel van de overcapaciteit te niet gedaan. Voor nu geldt dat er binnen 1 vaksectie overcapaciteit is. We proberen gedwongen ontslag te voorkomen en proberen mensen te begeleiden van werk naar werk. Dit is dan ook de reden voor het vormen van een reorganisatievoorziening. Daarnaast zullen door het stroomlijnen en het verder automatiseren van processen arbeidsplaatsen mogelijk anders ingevuld worden.
- Personele bezetting in FTE
- Onderwijzend personeel
- Onderwijs ondersteunend personeel
- Management & directie
De leerlingenaantallen zijn gebaseerd op de aanwezige leerlingen per 1 oktober van het jaar t-1. Het betreft dus de bekostigde leerlingen in een bepaald jaar.
Voor de tijdshorizon geldt dat deze verlengd dient te worden als er sprake is van majeure investeringen of doordecentralisatie. De doordecentralisatieovereenkomst is begin 2018 ondertekend. Dit is dan ook de reden waarom de tijdshorizon is verleng met 2 jaar tot 5 jaar na balansdatum.
Meerjarenbegroting
De meerjarenbegroting is grotendeels gebaseerd op het aantal verwachte leerlingen in de komende jaren. Hierbij is rekening gehouden met het marktaandeel zo als dat in 2017 gold. Insteek is om de flexibele schil in het personeelsbestand zo groot mogelijk te houden waardoor we eventuele gedwongen ontslagen in de toekomst tot een minimum proberen te beperken.
Teruglopende leerlingen aantallen hebben op den duur ook effect op de ruimtebehoefte en noopt tot het kritisch kijken naar het aantal locaties. De meerjarenbegroting gaat er vanuit dat de Campus met ingang van schooljaar 2021 in gebruik zal worden genomen. De financiële effecten van de doordecentralisatie zijn verwerkt in de meerjarenbegroting. Voor locatie Siddeburen gaan wij in de meerjarenbegroting uit van een ongewijzigde situatie.
In de meerjarenbegroting wordt geen rekening gehouden met de zogenaamde derde geldstroom. Binnen het Eemsdeltacollege is er thans geen sprake van contractactiviteiten.
Balans 2017 t/m 2021
| Jaarrekening | Begroting | Prognose | Prognose | Prognose | ||
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||
| Activa | ||||||
| Vaste activa | ||||||
| Materiele vaste activa | 1.105.179 | 1.074.124 | 940.014 | 10.764.482 | 21.851.562 | |
| Vlottende activa | ||||||
| Vorderingen | 604.402 | 604.402 | 604.402 | 604.402 | 604.402 | |
| Liquide middelen | 3.934.646 | 4.248.747 | 4.913.068 | 5.309.920 | 4.257.150 | |
| Totaal activa | 5.644.227 | 5.927.273 | 6.457.484 | 16.678.804 | 26.254.393 | |
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||
| Passiva | ||||||
| Eigen vermogen | 1.655.501 | 2.226.815 | 2.820.205 | 3.091.525 | 3.295.691 | |
| Bestemmingsreserve publiek | 580.974 | 530.947 | 480.974 | 430.974 | 380.974 | |
| Bestemmingsreserve privaat | 121.404 | 88.206 | 75.000 | 75.000 | – | |
| Eigen vermogen | 2.357.879 | 2.845.968 | 3.376.179 | 3.597.499 | 3.676.665 | |
| Voorzieningen | 1.097.491 | 892.448 | 892.448 | 892.448 | 892.448 | |
| Langlopende schulden | – | – | – | 10.000.000 | 19.496.423 | |
| Kortlopende schulden | 2.188.857 | 2.188.857 | 2.188.8570 | 2.188.857 | 2.188.857 | |
| Totaal passiva | 5.644.227 | 5.927.273 | 6.457.484 | 16.678.804 | 26.254.393 |
Bron: Eigen berekeningen gebaseerd op leerlingen aantallen en eigen inzichten
Mutaties reserves en voorzieningen
In boekjaar 2013 is een reorganisatievoorziening gevormd. Dit bedrag dient ter financiering van de actieve mobiliteit. Ultimo 2017 zijn er nog 2 mensen actief mobiel waarvan er 1 in het tweede kwartaal van 2018 is opgeheven. In 2017 is daarnaast een voorziening opgenomen voor langdurig zieke personeelsleden. Het betreft hier een loonverplichting voor 2018. Daarnaast is een bestemmingsreserve gevormd voor gezond personeelsbeleid. Deze reserve is bedoeld voor financiering van de aanstaande regeling m.b.t. het generatiepact. Vervolgens is er nog een bestemmingsreserve die dient ter financiering van de oude regeling spaarverlof. Tot slot is er een private bestemmingsreserve. De winstbestemming laat een kleine vrijval zien. Het restant zal naar alle waarschijnlijk worden ingezet ten tijde van de ontwikkeling van de campus.
In 2017 is besloten dat we binnen het Eemsdeltacollege geen bestemmingsreserves meer zullen gaan vormen. Het resultaat zal dus volledig ten gunste of ten laste komen van de algemene reserves.
De algemene reserves zijn in 2017 aangesproken om de aanloopkosten die gemaakt zijn voor de te ontwikkelen Campus te financieren en zullen in de toekomst worden aangesproken ter financiering van de regeling inzake generatiepact indien de bestemmingsreserves niets toereikend zijn.
In boekjaar 2013 is een reorganisatievoorziening gevormd. Dit bedrag dient ter financiering van de actieve mobiliteit. Ultimo 2017 zijn er nog 2 mensen actief mobiel waarvan er 1 in het tweede kwartaal van 2018 is opgeheven. In 2017 is daarnaast een voorziening opgenomen voor langdurig zieke personeelsleden. Het betreft hier een loonverplichting voor 2018. Daarnaast is een bestemmingsreserve gevormd voor gezond personeelsbeleid. Deze reserve is bedoeld voor financiering van de aanstaande regeling m.b.t. het generatiepact. Vervolgens is er nog een bestemmingsreserve die dient ter financiering van de oude regeling spaarverlof. Tot slot is er een private bestemmingsreserve. De winstbestemming laat een kleine vrijval zien. Het restant zal naar alle waarschijnlijk worden ingezet ten tijde van de ontwikkeling van de campus.
In 2017 is besloten dat we binnen het Eemsdeltacollege geen bestemmingsreserves meer zullen gaan vormen. Het resultaat zal dus volledig ten gunste of ten laste komen van de algemene reserves.
De algemene reserves zijn in 2017 aangesproken om de aanloopkosten die gemaakt zijn voor de te ontwikkelen Campus te financieren en zullen in de toekomst worden aangesproken ter financiering van de regeling inzake generatiepact indien de bestemmingsreserves niets toereikend zijn.
Financieringsstructuur en solvabiliteit
In 2017 heeft de solvabiliteit zich verder verbeterd naar het niveau van 0,61. De verwachting is dat de solvabiliteit zich zal stijgen naar 0,66 ultimo 2019. Vanaf 2020 zal de solvabiliteit dalen door een toename van het balanstotaal omdat de te ontwikkelen Campus in uitvoering zal zijn en de langlopende financiering gaat lopen. Met rente tijdens het bouwproces is geen rekening gehouden omdat het bouwkrediet momenteel een negatieve rente kent. De solvabiliteit zal in 2021 een dieptepunt bereiken van 0,17 en zal daarna naar verwachting weer langzaam gaan stijgen.
0%
Solvabiliteit 1
Liquiditeit
De liquiditeit heeft zich in 2017 verbeterd naar het niveau van 2,1. De verwachting is dat de liquiditeit in de periode 2018 tot en met 2022 structureel boven de 2,0 zal zijn
0
Liquiditeit
Treasury
Het treasurybeleid richt zich met name op het elimineren van het liquiditeitsrisico dat structureel gevolgd wordt. De liquiditeit heeft zich in de periode 2013 tot en met 2016 dermate ontwikkeld dat de bankgarantie van de Gemeente Appingedam niet verlengd is en dus is komen te vervallen.
Overtollige liquiditeiten worden risicomijdend weggezet op een spaarrekening.
Voor de te ontwikkelen Campus is de financiering begin 2018 gecontracteerd. De verwachting is dat de eerste aanspraak hierop in 2020 zal geschieden.
Derhalve kunnen wij zeggen dat het treasurybeleid zoals beschreven in het treasurystatuut wordt nageleefd.
Treasurybeleid:
- Net als 2016 is er in 2017 geen sprake van beleggen, lenen of derivaten. Er hebben zich in 2017 derhalve geen wijzigingen voorgedaan.
- Rapportage over het gehanteerde treasurystatuut:
- Het beleid is risicomijdend. Op dit moment is er binnen het Eemsdeltacollege geen sprake van beleggen, lenen en derivaten. Over de uitvoering valt dus ook niets te vermelden;
- Er is geen sprake van beleggingen, leningen en derivaten. Er is derhalve ook geen waarde aan alle componenten toe te kennen;
- Behoudens spaarrekeningen, die ter vrije beschikking staan van de organisatie, is er geen sprake is van beleggen en is er ook geen sprake van een datum van vrijval van beleggingen.
In 2017 is het treasurystatuut herschreven zodat deze voldoet aan de Regeling beleggen, lenen en derivaten OCW 2016.
Exploitatie
| Jaarrekening | Begroting | Prognose | Prognose | ||
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | ||
| Baten | |||||
| Rijksbijdragen | 18.317.933 | 18.148.443 | 16.836.081 | 16.044.782 | |
| Overige baten | 1.732.541 | 471.575 | 470.930 | 470.015 | |
| 20.050.474 | 18.620.018 | 17.307.011 | 16.514.797 | ||
| Lasten | |||||
| Personeelslasten | 16.116.283 | 14.481.300 | 13.392.036 | 12.919.152 | |
| Afschrijvingen | 342.759 | 431.055 | 384.110 | 425.532 | |
| Huisvestingslasten | 1.270.213 | 1.092.500 | 1.068.000 | 1.043.000 | |
| Overige lasten | 2.286.989 | 2.213.574 | 1.929.154 | 1.902.293 | |
| 20.016.224 | 18.128.429 | 16.773.300 | 16.289.977 | ||
| Financiele baten en lasten | -4.055 | -3.500 | -3.500 | -3.500 | |
| Exploitatieresultaat | 30.175 | 488.089 | 530.211 | 221.320 |
Bron: Eigen berekeningen
Toelichting op bovenstaande tabel
Bovenstaande cijfers zijn gebaseerd op een ongewijzigd beleid.
Financiën
Begin 2015 heeft de inspectie haar rapport van bevindingen inzake het financiële toezicht uitgebracht. In dit rapport geeft de inspectie aan dat zij het arrangement betreffende het financiële continuïteitstoezicht van aangepast financieel toezicht wijzigt tot basis financieel toezicht. Voor de goede orde wijst de inspectie op het feit dat het bestuur verantwoordelijk is voor een zodanige interne beheersing dat de financiële risico’s tijdig worden onderkend en dat de continuïteit van het onderwijs binnen de Stichting Voortgezet Onderwijs Eemsdelta gewaarborgd is.
Tot slot zegt de inspectie dat zij vertrouwen heeft in de door het College van Bestuur voorgenomen maatregelen gerealiseerd zullen worden. Als deze maatregelen niet of niet tijdig gerealiseerd worden dan zal dit een negatief effect hebben op de ratio’s. Dit is en blijft voorlopig nog een risico daar de basis vooralsnog kwetsbaar is.
Rapportage aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem
Jaarlijks wordt er een begroting voor het komende kalenderjaar opgesteld. Tevens wordt er een meerjarenbegroting opgesteld welke die door de Raad van Toezicht wordt vastgesteld. Op basis van interne gegevens en externe gegevens worden baten en lasten bepaald. Externe gegevens komen met name van de VO-raad en toeleverende basisscholen. Interne gegevens zijn met name verwachte in-, door- en uitstroomgegevens van leerlingen. Voor wat betreft de kosten wordt er gebruik gemaakt van historische gegevens in combinatie met verwachtingen en geformuleerd beleid.
Periodiek worden uitputtingsrapportages opgesteld en besproken met bestuur, directie en overige budgethouders. Twee keer per jaar wordt een eindejaar verwachting opgesteld. Deze wordt besproken met bestuur, directie, toezichthouders en GMR. Deze rapportages geven inzicht in de realisatie en bevatten ook een prognose voor het resultaat aan het eind van het jaar.
Daarnaast hanteren we ook de nodige ‘soft-controls’ en proberen we een collegiale aanspreekcultuur te bevorderen voor wat betreft het naleven van de letter en de geest van governancecode. Daarnaast heeft het Multidisciplinair overleg tussen directeuren en ondersteunende diensten in 2017 meer vormen gekregen. Hierdoor heeft collegiale (bestuurlijke) visitatie haar intrede gedaan met als doel om feedback te verkrijgen en om te leren verbeteren en worden vraagstukken meer in samenhang met elkaar bekeken en besproken.
Voor een uitgebreidere toelichting verwijzen wij naar paragraaf 2.3 governance waar de rapportage van het toezichthoudend orgaan in is opgenomen
Beschrijving van de belangrijkste risico’s en onzekerheden
Algemeen
In de afgelopen jaren is er hard gewerkt aan het leggen van een stevige financiële basis, om zo ook te voldoen aan de eisen die de inspectie aan scholen voor voortgezet onderwijs stelt. Tevens is er geanticipeerd op de krimp onder andere door met vertegenwoordigers van vakbonden afspraken te maken over het omgaan met en opvangen van de personele gevolgen van de krimp. Hieronder benoemen we daar naar ons idee belangrijkste risico’s en beschrijven hoe we daarop anticiperen.
De belangrijkste risico’s op een rijtje:
In 2017 heeft er geen impactsanalyse plaats gevonden. In het schooljaar 2018-2019 hoopt het bestuur opnieuw handen en voeten te geven aan een impactsanalyse met als doel om de impact die wordt verwacht wanneer zich voorziene omstandigheden ten aanzien van de beschreven risico’s en onzekerheden zouden voordoen.
Ook in 2016 is ten aanzien van de risico’s inzake krimp voorzichtig omgegaan met het verstrekken van zogenaamde vaste aanstellingen. Met betrekking tot het risico onderwijsaanbod en digitalisering zijn in 2017 een aantal pilots voortgezet en zullen we hier 2018 op voortborduren.
De financiële impact is voor het boekjaar 2018 en de jaren daar op volgend niet te kwantificeren. Wel is bepaalt dat risicomanagement onderwerp van gesprek wordt tussen bestuur en de financiële commissie van de Raad van Toezicht.
De risicobereidheid van het Eemsdeltacollege laat zich als volgt kenmerken:
- Beinvloedbare risico’s: het Eemsdeltacollege kent bij herkende risico’s die als beïnvloedbaar zijn te kwalificeren een risicomijdende strategie;
- Niet beïnvloedbare risico’s: worden binnen geïnventariseerd en geaccepteerd.
In 2017 hebben zich geen wijzigingen voor gedaan in het systeem van risicomanagement.
Voor een uitgebreidere toelichting verwijzen wij naar paragraaf 2.3 governance waar de rapportage van het toezichthoudend orgaan in is opgenomen.
Huisvesting
Alle gebouwen van Eemsdeltacollege zijn onderzocht op bevingsbestendigheid. De uitkomst is dat alle gebouwen grondig versterkt moeten worden. Voor alle locaties met uitzondering van de locatie in Siddeburen is besloten om een nieuwe Campus te ontwikkelen. Hierover verderop meer. Voor wat betreft de toekomst van onze locatie in Siddeburen heeft nog geen besluitvorming plaats gevonden.
Ontwikkeling Campus
In januari 2018 is de doorcentralisatie overeenkomst door alle betrokken Partijen getekend. Vervolgens zijn op 22 maart jl. de rentes vastgezet. Het officiële moment van ondertekening moet nog volgen.
Na de marktconsultatie, die in april van dit jaar plaatsvond lopen nu de definitiefase en de ontwerpfase parallel aan elkaar. De verwachting is dat de eerste aanbestedingen in de tweede helft van het jaar in de markt worden gezet.
Communicatie
Het verslagjaar 2017
In 2017 was de rol van communicatie voor het eerste jaar volledig actief. Dit jaar werd de focus van communicatie gelegd op externe communicatie. Alle persberichten of –uitingen gingen via communicatie. Dit gaf eenheid in de berichtgeving richting de media. Door deze professionalisering werden alle verstuurde persberichten geplaatst in verschillende media. Ook bij persuitnodigingen wist de media communicatie te vinden.
Jaarverslag
Het jaarverslag werd dit jaar voor het eerst in een online versie uitgebracht. Door gebruik te maken van infographics werd het jaarverslag gemakkelijker en sneller leesbaar. Het jaarverslag is middels een link te openen en is ook te vinden via de website.
Projecten
Bij vele projecten werd communicatie ingeschakeld. Intern erkenden de collega’s steeds meer de toegevoegde waarde hiervan.
Vooruitblik 2018
Interne communicatie
Voor 2018 staat er een intern communicatie onderzoek gepland. Hoe communiceren wij intern met elkaar? Welke middelen gebruiken we hiervoor? Wat is goed en wat kan beter?
Dit onderzoek wordt door een student van de Hanze hogeschool Groningen uitgevoerd als afstudeeropdracht. De uitkomsten en adviezen worden gepresenteerd.
Oudercommunicatie
Vaak is de communicatie vanuit school naar ouder(s)/verzorger(s) versnipperd. Om dit in kaart te brengen wordt er een onderzoek onder collega’s en ouder(s)/verzorger(s) gedaan. Mocht de vraag naar een nieuw middel groot zijn, dan gaan we een pilot draaien met een hoy app. Snel en makkelijk communiceren tussen school/mentor en ouder(s)/verzorger(s) middels een app.